Η μέλισσα στην Μυθολογία
μας.
Η μέλισσα είναι ένα από
τα πιο ωφέλιμα έντομα. Ήδη από την
Αρχαιότητα οι άνθρωποι αναγνώρισαν τη
χρησιμότητά της και την περιέβαλαν με
ποικίλες ιστορίες.
Ένας από τους συνηθέστερους
μύθους των Αρχαίων Ελλήνων θέλει τη
Μέλισσα να είναι αρχικά μία υπερήλικη
ιέρεια της θεάς Δήμητρας. Η ηλικιωμένη
γυναίκα ήταν ιδιαιτέρως ευσεβής και
εργατική. Η παροιμιώδης ευλάβειά της
είχε συγκινήσει ακόμα και την ίδια τη
Δήμητρα.
Η θεά κρίνοντας ότι η
γριά Μέλισσα ήταν αξιόπιστη και άξια
για το έργο που επιτελούσε, αποφάσισε
να της κάνει ένα ιδιαίτερο δώρο.
Συγκεκριμένα τη μύησε η ίδια στα πιο
απόκρυφα μυστήριά της, αλλά η Μέλισσα
δεν μπορούσε να τα αποκαλύψει σε κανένα
άτομο.
Οι υπόλοιπες γυναίκες
γνώριζαν το ιδιαίτερο προνόμιο της
Μέλισσας και ήθελαν να γίνουν κοινωνοί
αυτών των απόκρυφων γνώσεων. Όλες ήθελαν
να μάθουν τα θεϊκά μυστικά και τις
ιδιαίτερες τελετουργίες προς τιμήν της
Δήμητρας. Αλλά η Μέλισσα τηρώντας μία
ακλόνητη στάση ποτέ δεν αποκάλυψε τις
γνώσεις που της εμπιστεύθηκε κατ’ ιδίαν
η Δήμητρα. Οι υπόλοιπες γυναίκες
εξοργίστηκαν από την άρνηση της Μέλισσας
και σε μία στιγμή υπό το κράτος της
φρενήρους οργής διαμέλισαν σε πολλά
μικρά κομμάτια τη δύστυχη γριούλα
ιέρεια.
Η Δήμητρα όταν
συνειδητοποίησε το κακό που είχε γίνει
εξοργίστηκε αφάνταστα και τιμώρησε τις
γυναίκες πολύ αυστηρά εξαπολύοντας
έναν φονικό λοιμό και ταυτοχρόνως από
τα κομμάτια της Μέλισσας δημιουργήθηκαν
ολόκληρα σμήνη από μικρά εντυπωσιακά
έντομα. Αυτά ήταν οι μέλισσες.
Στην Αρχαιότητα οι
ιέρειες της Δήμητρας η οποία είχε
ιδιαίτερη σχέση με τη γεωργία, πήραν το
όνομα Μέλισσες. Η κυψέλη και τα έντομα
μέλισσες έγιναν πολλάκις ιδιαίτερο
σύμβολο κοινωνικής οργανώσεως, αποικισμού
και Εφέσιων νομισμάτων. Επιπροσθέτως,
εκτός από την περίπτωση της Δήμητρας
και οι ιέρειες με τους αρχιερείς της
Εφεσίας Αρτέμιδος είχαν παραπλήσια
ονόματα (ιέρειες = Μέλισσες, αρχιερεύς
= Άναξ των Μελισσών = Εσσήν). Τέλος, ακόμα
και η Πυθία των Δελφών είχε αποκτήσει
το σπάνιο προσωνύμιο “Δελφία Μέλισσα”
γεγονός το οποίο υποδεικνύει την εντύπωση
την οποία προξενούσε το συγκεκριμένο
έντομο.
Η μέλισσα στην Ιερά
Παράδοση..
Η «μέλισσα» ...αρχιτέκτονας.
Πρόκειται για τον πιο
ποιητικό θρύλο και αφορά στο αρχιτεκτονικό
σχέδιο της Μεγάλης Εκκλησίας. Σύμφωνα
με το θρύλο το σχέδιο της Αγίας Σοφίας
το έκανε ο Θεός με «όργανο» μία μέλισσα.
Όταν ο Ιουστινιανός προέβαινε στο
σχεδιασμό της εκκλησίας και μελετούσε
τα σχέδια με τους αρχιτέκτονες, ο
πρωτομάστορας του είχε υποβάλει διάφορα
σχέδια κατασκευής τα οποία δεν τον
ενθουσίαζαν. Για την ακρίβεια τον άφηναν
παγερά αδιάφορο.
Κάποια στιγμή όμως
συνέβη κάτι παράδοξο. Κοινωνούσαν μία
μέρα σε μία καθιερωμένη λειτουργία και
ο αυτοκράτορας πήγε να πάρει αντίδωρο
από τα χέρια του Πατριάρχη. Όπως έπαιρνε
όμως το αντίδωρο του έπεσε κάτω. Έσκυψε
να το πάρει αλλά το αντίδωρο είχε
εξαφανιστεί. Δεν το έβρισκε πουθενά.
Και καθώς σηκωνόταν βλέπει μία μέλισσα
να έχει πάρει το αντίδωρο στο κεντρί
της, να πετάει μέσα στο ναό και να βγαίνει
από το παράθυρο.
Ο Ιουστιανός παραξενεύτηκε
πολύ από το γεγονός και έβαλε «θεούς
και δαίμονες» να ψάξουν που έχει βάλει
η μέλισσα το αντίδωρο. Μάλιστα ο βασιλιάς
έδωσε εντολή να ανοίξουν όλοι οι
μελισσοκόμοι τις κυψέλες τους και να
βρουν το αντίδωρο με τη μέλισσα. Μετά
από πολύ μεγάλη έρευνα ανακάλυψε ότι
σε μια κυψέλη του πρωτομάστορα έχει
μεταφερθεί το αντίδωρο και μάλιστα οι
μέλισσες είχαν κατασκευάσει, σύμφωνα
πάντα με το θρύλο, μία πλήρη μακέτα της
εκλησίας που οραματιζόταν ο Ιουστιανός
με όλες τις λεπτομέρειες ακόμα και την
Αγία Τράπεζα. Πάνω στην Αγία Τράπεζα
είχε ακουμπήσει το αντίδωρο.